Een nieuwe studie onder leiding van de Colorado State University maakt zowel de menselijke impact van deze ontmoetingen – variërend van economisch verlies tot de dood – bewust als de zorgen over het behoud van de wilde dieren die vaak met uitsterven worden bedreigd. De studie is gepubliceerd in het tijdschrift Global Ecology and Conservation .
Het behoud van bedreigde diersoorten is een wereldwijd erkende prioriteit, maar gerechtigheid en gelijkheid voor de gemarginaliseerde herderspopulaties over de hele wereld die conflicten met deze soorten ervaren, worden volgens de auteurs van het onderzoek vaak over het hoofd gezien. Veel herders zijn inheemse volkeren die alleen maar stokken en stenen hebben als verdediging tegen agressieve wilde mannetjes die proberen zich de gedomesticeerde vrouwtjes toe te eigenen – door ze naar wilde indringers te gooien of door stenen muren te bouwen om het vee in bedwang te houden.
'Kun je je voorstellen dat je op een boomloze vlakte bent met een boze, 2000 kilo wegende, door testosteron gekke, gigantische wilde kameel of wilde jak die op je af stormt en met stenen als je enige wapen?' zei hoofdauteur Joel Berger, professor aan CSU's Warner College of Natural Resources en senior wetenschapper bij de Wildlife Conservation Society. "Niet veel veiligheid daar."
Veehouders die in aanraking komen met wilde dieren kunnen hun vee en inkomen kwijtraken, gewond raken of overlijden. Wanneer dieren in het wild echter botsen met veehouders, verliezen dieren meestal.
Wilde mannetjes die zich met herders bemoeien door te proberen gedomesticeerde vrouwtjes het hof te maken, worden soms uit vergelding gedood, zegt co-auteur Naresh Kusi, de landenprogrammadirecteur van het Himalayan Wolves Project. Kusi leidt onderzoek naar wilde jakken voor het programma in Nepal, waar men dacht dat het dier ooit uitgestorven was. Zijn team herontdekte daar in 2014 de wilde jak.
Bedreigde wilde yaks, wilde kamelen, olifanten, banteng en gaur (de laatste twee zijn Zuidoost-Aziatische runderen) komen in botsing met veehouders terwijl ze op zoek zijn naar partners. Bizons, wilde schapen, steenbokken en guanaco's (een lama-achtige wilde kameel in Zuid-Amerika) proberen zich ook voort te planten met hun familieleden, soms met gevaar voor eigen risico.
Voordat u deze speelse, vierpotige Casanova's beoordeelt, moet u begrijpen dat hun paringspool beperkt is. Van sommige van deze inheemse soorten bestaat minder dan 1% in het wild.
Wilde voorouders van gedomesticeerde dieren worden verdreven naarmate hun leefgebied kleiner wordt – soms als gevolg van de uitbreiding van de weidegronden voor vee. Op plaatsen waar veehouders wapens hebben, zijn wilde verwanten gedood om vermenging te voorkomen. Dat was het lot van veel rendieren.
Rendieren in toom houden
Rendieren en kariboes – biologisch dezelfde soort met verschillende namen op basis van geografie – leven in de noordelijke uithoeken van de wereld in wilde, wilde, vrij rondlopende en gedomesticeerde vormen. Het aantal wilde rendieren is dramatisch afgenomen, waarbij sommige ondersoorten als bedreigd worden beschouwd, voornamelijk als gevolg van verlies van leefgebied.
Volgens de studie werden in de jaren 1890 binnenlandse Euraziatische rendieren in West-Alaska geïntroduceerd om een extra bron van voedsel en vezels te bieden aan de lokale Inupiat, de inheemse bevolking afkomstig uit Noord-Alaska. Wilde mannelijke rendieren lokten tamme vrouwtjes weg om te fokken.
Herders in Noord-Europa en Azië kregen te maken met soortgelijke conflicten, maar wilde indringers werden op alle drie de continenten met dodelijke middelen onder controle gehouden, in het voordeel van de herders en ten koste van de biodiversiteit.
Introgressie versus genetische zuiverheid
Hybridisatie en ziekteverspreiding tussen wilde voorouders en binnenlandse afstammelingen is een mondiaal probleem dat van invloed is op het natuurbehoud en het pastorale levensonderhoud – zelfs in de Verenigde Staten, waar bizons en dikhoornschapen vatbaar kunnen worden voor ziekten wanneer ze worden blootgesteld aan binnenlandse partners, of omgekeerd.
Herders geven soms de voorkeur aan hybridisatie omdat men denkt dat genen van wilde voorouders de winterhardheid van gedomesticeerde dieren vergroten. Natuurbeschermers maken zich echter zorgen over de vermindering van de genetische zuiverheid van wilde soorten.
"Vanuit het perspectief van genetische diversiteit vormt hybridisatie een potentiële bedreiging voor de wilde voorouders, omdat voortdurende introgressie met de binnenlandse verwanten geleidelijk de genetische integriteit van de wilde vormen kan eroderen, wat in de loop van de tijd tot de verdunning van de wilde genenpool kan leiden," zei Kusi. .
Wijdverbreid conflict tussen mens en natuur
De vermenging van wilde dieren en vee vormt misschien slechts een uitdaging voor een klein deel van de wereldbevolking, maar treft veehouders op bijna elk continent:Afrika, Azië, Europa, Australië en Amerika.
Hoewel het probleem geografisch wijdverspreid is, moeten oplossingen lokaal specifiek zijn en rekening houden met gemeenschapsperspectieven, aldus de auteurs. Om conflicten tussen mens en natuur te verminderen moeten herders, natuurbeschermers en overheidsfunctionarissen allemaal samenkomen om cultureel bewuste best practices en oplossingen te ontwikkelen, schreven ze.
"Het bestaan heeft veel waarde, zelfs voor plaatsen die mensen niet zullen bezoeken en voor soorten die ze misschien nooit zullen zien," zei Berger. "Het geven van een stem en erkenning aan de problemen kan de beschermingsbehoeften van zowel mensen als bedreigde diersoorten verbeteren."
Meer informatie: Joel Berger et al., Je voorouders ontmoeten – Stokken, stenen en onenigheid in de buitenposten van de aarde, Wereldwijde ecologie en natuurbehoud (2024). DOI:10.1016/j.gecco.2024.e02959
Journaalinformatie: Wereldwijde ecologie en natuurbehoud
Aangeboden door Colorado State University
